Một số giải pháp giáo dục toàn diện phẩm chất, năng lực người học nhằm nâng cao cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi ra trường

1. Đặt vấn đề

Trong cuộc Cách mạng 4.0, hệ thống giáo dục nghề nghiệp sẽ bị tác động rất mạnh và toàn diện. Thị trường lao động trong nước cũng như quốc tế sẽ có sự phân hoá mạnh mẽ giữa nhóm lao động có trình độ thấp và nhóm lao động có trình độ cao. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 không chỉ đe doạ tới tình hình việc làm của những người lao động trình độ thấp, mà ngay cả lao động có kỹ năng bậc trung cũng sẽ bị ảnh hưởng nếu họ không được trang bị kiến thức mới – kỹ năng sáng tạo cho nền kinh tế 4.0.

2.Thực trạng việc làm của sinh viên khi ra trường

Mặc dù Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Nghệ An đã có nhiều giải pháp như tổ chức các hoạt động giáo dục toàn diện phẩm chất, năng lực người học cho học sinh, sinh viên bằng việc xây dựng mới các chương trình đào tạo, rà soát, chỉnh sửa các chương trình cũ, tăng thời lượng thực hành cho sinh viên, đưa sinh viên đi kiến tập, thực tập nhiều hơn… nhằm bám sát yêu cầu của nhà tuyển dụng. Song việc đào tạo thêm kỹ năng mềm cho sinh viên còn nhiều hạn chế, sinh viên ra trường vẫn còn thiếu khả năng làm việc thực tế, khả năng ngoại ngữ chưa cao, kỹ năng mềm còn thiếu và yếu… chưa đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng.

Thực trạng này bắt nguồn từ một số nguyên nhân:

Thiếu định hướng trong thời gian học tập

Mục đích cuối cùng của việc học tập, lấy bằng cấp là để sau này có nghề nghiệp ổn định, thế nhưng trên thực tế, có ít sinh viên khi đi học nghĩ được điều đó. Dường như các bạn chẳng bao giờ nghĩ tới mối tương quan giữa việc học và đi làm trong tương lai hay vấn đề kỹ năng, kiến thức với nghề nghiệp. Chính vì thế, quá trình hướng nghiệp của các bạn diễn ra qua loa. Các bạn đã hướng nghiệp không phù hợp dẫn đến việc lựa chọn sai ngành học.

Học một cách thụ động

Có lẽ xuất phát từ việc định hướng nghề nghiệp sai lầm nên nhiều bạn rơi vào tình trạng học tập thụ động. Có nghĩa là họ chỉ chờ đợi kiến thức từ giáo viên cung cấp mà không bao giờ chủ động chuẩn bị kiến thức, ít khám phá, ít áp dụng lý thuyết vào thực tế cuộc sống.

Không có vốn ngoại ngữ

Từ thái độ học tập thụ động, ít khám phá và không chịu áp dụng thực tế, kiến thức và kỹ năng về ngoại ngữ chỉ dừng lại ở con số không.

Không chú trọng nâng cao kỹ năng mềm

Kỹ năng cứng và kỹ năng mềm là hai yếu tố quan trọng mà nhà tuyển dụng hết sức chú trọng trong khâu tuyển dụng. Kỹ năng mềm bao gồm: giao tiếp, làm việc nhóm, chọn bạn làm việc, kỹ năng trình bày, quản lý thời gian… Đặc biệt, kỹ năng quản lý thời gian giúp sinh viên không sa đà vào mạng xã hội, giải trí mà làm việc thiếu hiệu quả, giảm năng suất.

3. Một số giải pháp tăng cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi ra trường ở Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Nghệ An

3.1. Giải pháp từ phía nhà trường

Mở các khoá đào tạo kỹ năng mềm cho sinh viên

- Nhóm kỹ năng công nghệ thông tin và truyền thông

Đây là nhóm kỹ năng cực kỳ quan trọng và cần thiết cho sinh viên khi ra trường. Đây là nhóm kỹ năng giải quyết công việc hiệu quả. Sống trong kỷ nguyên 4.0 với ngập tràn thông tin trên mạng Internet và nhiều công nghệ cao, có được bộ kỹ năng về công nghệ thông tin và truyền thông là tối cần thiết cho mọi người. Vì vậy, sinh viên cần được thúc đẩy khả năng xử lý thông tin, tư duy phản biện và sáng tạo, đồng thời phải biết cách sử dụng hiệu quả các sản phẩm công nghệ để tối ưu hoá khả năng học tập và thu nạp kiến thức ở hiện tại cũng như phục vụ công việc sau này.

-Nhóm các kỹ năng tư duy như sức sáng tạo, tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng ra quyết định và khả năng tự học suốt đời… Cũng giống như sự tự tin, sáng tạo là kết quả của một quá trình rèn luyện, học hỏi, phát triển kỹ năng. Có khả năng sáng tạo, các bạn sinh viên sẽ bẻ gãy tư duy đóng khung, luôn tìm tòi và phát hiện ra nhiều khía cạnh mới của vấn đề, chủ động giải quyết vấn đề hiệu quả hơn. Việc rèn luyện tư duy phản biện là vô cùng cần thiết, bởi nhờ có tư duy phản biện, sinh viên sẽ hình thành thói quen, biết cách tiếp cận vấn đề đa chiều, linh hoạt; có khả năng quan sát, phân tích và nhìn nhận thấu đáo, từ đó dễ thích nghi trước mọi thay đổi trong cuộc sống, công việc. Công nghệ phát triển nhanh chóng, khiến cho công việc đơn giản ngày một được tự động hoá nhiều. Để được săn đón trong thị trường lao động, người trẻ cần có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp. Đó là khả năng tìm ra được lời giải thuyết phục cho các vấn đề thực tế đòi hỏi tư duy mới mẻ, sáng tạo mà máy móc không thể xử lý được.

-Nhóm kỹ năng làm việc như khả năng giao tiếp và hợp tác làm việc theo nhóm. Trong hầu hết các nghiên cứu về kỹ năng mềm, kỹ năng giao tiếp được chỉ ra là kỹ năng quan trọng nhất. Kỹ năng giao tiếp bao gồm cả kỹ năng nói và viết. Chúng ta không thể thực sự thành công trong cuộc sống nếu chúng ta không giỏi trong việc thể hiện và giải thích mọi thứ. Đối với ứng viên ngày nay, khả năng giao tiếp là điều kiện cần thiết để nâng cao cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. vì vậy, các bạn sinh viên cần rèn luyện khả năng giao tiếp rõ ràng và lịch sự. Điều quan trọng là phải truyền tải thông điệp của mình qua cách nói sao cho mọi người có thể hiểu được. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần nâng cao kỹ năng nghe của mình, cần phải biết lắng nghe mọi người thay vì chỉ chăm chăm đợi đến lượt của mình. Hơn nữa, kỹ năng giao tiếp cũng bao gồm ngôn ngữ cơ thể. Ngôn ngữ cơ thể của chúng ta đóng một vai trò quan trọng để mọi người có thể hiểu hơn thông điệp của mình nói.

- Nhóm kỹ năng sống: bao gồm ý thức công dân, cuộc sống và sự nghiệp, trách nhiệm cá nhân và xã hội, bao gồm cả vấn đề hiểu biết về tính đa dạng văn hoá.

Nâng cao khả năng thực hành cho sinh viên

Nhà trường cần tạo điều kiện thêm cho học sinh, sinh viên đến các cơ sở thực hành như Các nhà Văn hoá, các trung tâm biểu diễn nghệ thuật, Cơ sở thu âm, các hội thi, hội diễn…để các em có thể được học tập và giải quyết các tình huống thực tế nghề nghiệp. Ngược lại cũng phải đầu tư phần mềm ảo mô phỏng thực tế ngành nghề, công việc của các em, tạo điều kiện cho các em được học tập và nghiên cứu các tình huống thực tế và kỹ năng xử lý tình huống thực tiễn.

  1. Xây dựng chương trình đào tạo sát với thực tế công việc

Một chương trình đào tạo chất lượng có vai trò quyết định cho chất lượng đầu ra. Bất kỳ một chương trình đào tạo nào cũng phải thực hiện đảm bảo mục tiêu đào tạo phù hợp với yêu cầu ngành nghề đào tạo, với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội. Dựa trên mục tiêu đào tạo và định hướng của Nhà trường cùng với nhu cầu xã hội, trường cần điều chỉnh chương trình đào tạo trên cơ sở tham khảo ý kiến của các doanh nghiệp, các nhà tuyển dụng nhằm nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên.

Định hướng tốt ngành nghề cho sinh viên

Đầu mỗi năm học, nhà trường cần tổ chức các lớp tập huấn Kỹ năng tìm kiếm việc làm, kỹ năng khởi nghiệp cho sinh viên. Sự gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp để tìm hiểu về nhu cầu lao động, bổ sung, điều chỉnh chương trình đào tạo cho phù hợp, phối hợp trong công tác thực tập và hỗ trợ tìm việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường.

3.2. Giải pháp từ chính chính viên

Nhà trường cần thông qua Đoàn trường tuyên truyền cho các bạn sinh viên về các giải pháp tự nâng cao kỹ năng mềm và tích luỹ kiến thức. Trong quá trình học tập, các bạn sinh viên cần khai thác và phát triển tối đa khả năng tiềm ẩn của mình. Hãy tham gia các chương trình ngoại khoá sôi nổi, các câu lạc bộ, các lớp học… là nơi các bạn có thể rèn luyện kỹ năng mềm. Ngoài ra, các bạn cũng cần tham gia vào công tác xã hội để biết chia sẻ năng lực với xã hội. Mối quan hệ là điều quan trọng. Chúng ta nên xây dựng các mối quan hệ từ thời sinh viên bằng cách tham gia các hoạt động xã hội là cách tích luỹ cho mình những kiến thức, kinh nghiệm và quan trọng là những mối quan hệ tốt đẹp, những hành trang vô cùng vững chắc để từng bước cẩn thận vào xã hội. Và môi trường làm việc đầy tính cạnh tranh, đòi hỏi tính năng động cao thì những điều đó sẽ là bí quyết mang lại sự thành công cho các bạn. Chúng ta có thể rèn luyện bằng nhiều cách:

- Đăng ký các khoá học kỹ năng khác nhau

Để lĩnh hội và có cơ hội thực hành toàn diện các kỹ năng công nghệ cho một lĩnh vực cụ thể, các bạn nên đăng ký các khoá học kỹ năng bởi đó sẽ là môi trường cho các bạn thoả sức học hỏi các kỹ năng từ đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm chuyên môn.

- Trải nghiệm chương trình tự học

Các cuốn sách kỹ năng cùng các khoá học trên mạng sẽ giúp các bạn gia tăng kiến thức, vừa tiết kiệm túi tiền.

- Sẵn sàng học hỏi

Khi ứng tuyển công việc mà chưa thành thạo các kỹ năng thì các bạn đừng quá lo lắng. Hãy tỏ rõ quyết tâm và niềm đam mê học hỏi, chắc chắn các bạn bè sẽ giúp ta rèn luyện tốt.

Kết luận

Trong bối cảnh toàn cầu hoá và xu thế hội nhập, dưới sự tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng Khoa học Công nghệ thì vấn đề việc làm trong giới trẻ đang trở thành một vấn đề quan trọng. Ở Việt Nam, những khó khăn trong tìm kiếm cơ hội việc làm, đáp ứng nhu cầu nhà tuyển dụng của đối tượng sinh viên mới ra trường đang là một trở lực, gây lãng phí nguồn nhân lực. Do đó, đến với hội thảo này, em muốn làm rõ thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm tạo môi trường thuận lợi trong giáo dục toàn diện ở trường ta để có thể tăng cơ hội việc làm và phát huy được vai trò nhân lực trẻ trong lĩnh vực nghệ thuật sau quá trình đào tạo.

 

 

 

 

 

Liên kết hữu ích

TUYỂN SINH TRỰC TUYẾN

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ

THÔNG BÁO HỌC SINH, SINH VIÊN

VĂN BẢN

Điểm thi

Thiết kế website tại Vinh

công ty quảng cáo tại nghệ an